Ayak Mantarı Nedir? Sebepleri ve Tedavisi Ayak mantarı, en sık karşılaşılan deri hastalıklarından biridir. Tıptaki adı ‘pedis’ olan bu rahatasızlık yüzeysel bir enfeksiyondur. Kadınlarda nispeten daha az görülür.
Ayak Mantarı Nedir?
Ayaklarda oluşan enfeksiyona ayak mantarı denir. Bu, genellikle ayak parmaklarının arasında oluşur. Fakat ayağın arka bölgesinde, yanında veya üst yüzeyinde de gözlemlenebilir.
Başlangıçta pullu bir görünüme yol açar ve ciltte kırmızı noktalar meydana getirir. Bunun ardından ayaklarda içi sıvı dolu minik kesecikler ortaya çıkar.
Bu kabarıklıklar iltihap ve aşırı kaşıntı ve yapabilir. Ayağın altında kızarıklık ve kepeklenme biçiminde döküntü olabilir.
Ayak Mantarı Çeşitleri
En yaygın ayak mantarı türleri şöyledir:
- Vezikülobüllöz Form
Nadir görülür. Ayak tabanı su toplar ve oluşan kabarcıklar patlayarak bu mantar türünün gelişmesine sebebiyet verir. Ayağın üst, yan ve alt kısımlarında ve parmakların arasında gözlemlenir.
- Hiperkerotik Form
Ayağın yan ve taban derisinde pullanma ile karakterizedir. Ayak derisinin kalınlaşmasına ve yarılmasına sebep olabilir. Ayaklarda kuru bir görünüm oluşturur.
- İntertriginöz Form
Ayak mantarı çeşitleri arasında ‘parmak arası mantarı’ diye de bilinen bu tür, genelde dördüncü ve beşinci parmakların arasında görülür. Yanma, pullanma ve kaşıntı gibi şikâyetlere neden olan bu parmak ağı enfeksiyonu, parmaklarda beyaz bir görüntü meydana getirir.
Ayak Mantarı Nedenleri
Ayak mantarları sıcak, nemli ve karanlık ortamları sever. Başlıca ayak mantarı sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Ayakların uzun süre ayakkabı içerisinde kalması
- Tedavi edilmeyen ayak yaraları
- Ayakların çok sık ve fazla terlemesi
- Soyunma odası, havuz, plaj, hamam gibi alanların yeterince temiz olmaması
- Duş teknesi, küvet, havlu, ayakkabı, terlik, çorap gibi eşyalardaki bakteriler, mikroplar
- Mevsime uygun olmayan bir ayakkabı veya çorap tercih etmek
- Hiç ara vermeden saatlerce spor yapmak
- Ayağı yıkadıktan sonra kurulamamak
- Kirli yüzeylerde çıplak ayakla gezmek
Ayak Mantarı Belirtileri
- ve 5. ayak parmaklarının arasında nemli görünüm
- Parmak arası bölgenin beyazlaşması
- Yara oluşumu
- Kötü koku
- Şişlik
- Şiddetli kaşıntı
- Deride kuruluk
- Döküntü
- Ayak derisinin kalınlaşması
- Ayak tabanında beyaz renkli ve kuru kabuklanma
- Ayak derisinde pullanma olması
- Ayak parmakları arasında cilt çatlağı, soyulma, kızarıklık
Ayak Mantarı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Bu rahatsızlığın tedavisi yapılmazsa ayak tırnaklarına yayılır. Tırnak renginin değişmesine ve tırnakların kalınlaşmasına neden olur.
Ayak mantarının ilerlemesi hâlinde ayak tırnakları soyulabilir ve tamamen kaybedilebilir.
Ayak Mantarına Hangi Doktor Bakar?
Bunun için bir cildiye uzmanına yani dermatoloğa görünmeniz gerekir. Hastalık erken dönemde ilaçlarla kolayca tedavi edilebilir.
Ayak Mantarı Tedavisi
Ayak mantarının tedavisi için öncelikle ayağı mantar bulaşabilecek ortamlardan uzak tutmak gerekir. Bunun için ayakları her gün düzenli olarak yıkamaya ve her defasında temiz bir havluyla kurulamaya özen gösterilmelidir. Gerektiği zaman çoraplar değiştirilmeli, ayrıca hep mevsime uygun ayakkabılar giyilmelidir.
Ayak mantarı nasıl tedavi edilir? Sorusunun cevabı hastadan hastaya değişebilir. Bazı kişilerde spreylere ve kremlere başvurulur. Bazı vakalarda ise mantar ilaçlarından yararlanılır.